A ËSHTË LLOGARITËSI ME INTELIGJENCË ARTIFICIALE (AI) I VDEKJES NJË GJË E MIRË?

Londër, Britani e Madhe | A mund të jetë një llogaritës me inteligjencës artificiale (AI-së) i vdekjes në të vërtetë një gjë e mirë?

Jetët tona, si historitë, ndjekin harqe rrëfimtarish. Secili shpaloset në mënyrë unike në kapituj me tituj të njohur: shkolla, karriera, lëvizja në shtëpi, lëndimi, sëmundje. Çdo histori, ose jetë, ka një fillim, një mes dhe një fund të paparashikueshëm.

Tani, sipas shkencëtarëve, çdo histori jete është kronika e një vdekjeje të parathënë.

Duke përdorur të dhënat e regjistrit të Danimarkës, të cilat, përmbajnë një mori informacionesh të përditshme mbi arsimin, pagën, punën, orarin e punës, strehimin dhe vizitat e mjekut, akademikët kanë zhvilluar një algoritëm, që mund të parashikojë rrjedhën e jetës së një personi, duke përfshirë vdekjen e parakohshme, në pothuajse në të njëjtën mënyrë që modelet e mëdha të gjuhës (LLM) si ChatGPT mund të parashikojnë fjali.

Algoritmi i tejkaloi modelet e tjera parashikuese, duke përfshirë tabelat aktuariale të përdorura nga industria e sigurimeve.

Fakti që ekzistencat tona komplekse mund të analizohen si copëza teksti është edhe emocionuese dhe shqetësuese.

Ndërsa ne e dimë se një e ardhur e lartë lidhet me jetëgjatësinë më të gjatë, lidhja e sasive të mëdha të të dhënave të ndryshme mund të demaskojë mënyra të tjera ,në të cilat, faktorët social ndikojnë në shëndetin.

Kjo mund të informojë politikëbërësit që kërkojnë të përmirësojnë shanset tona për të jetuar jetë më të gjatë dhe më të shëndetshme.

Në anën minus, ka diçka pothuajse absurde reduktuese në lidhje me idenë e një DeathGPT.

Çdo rruazë në gjerdanin e jetës - ndjekja e një klase, rritja e pagës, humbja e një prindi - ndihet shumë personale, për të fuqizuar një grup të dhënash të parashikueshme.

Por, në një epokë të të dhënave të mëdha, dhe inteligjencës artificiale, për t'i minuar ato, do të na duhet të pranojmë që ato përvoja cilësore të ndjera thellë, mund të kapen në mënyrë sasiore në mënyra që brenda shiritave të gabimeve, skicojnë fatin individual.

Znj. Sune Lehmann, nga Universiteti Teknik i Danimarkës, e cila, udhëhoqi hulumtimin e botuar muajin e kaluar në Nature Computational Science, nuk e sheh idenë shpërqendruese.

“Unë mendoj se ngjashmëria midis tekstit dhe jetëve është e thellë dhe e shumëanshme. Ka kuptim për mua që algoritmi ynë mund të parashikojë hapin tjetër në jetën e njerëzve”, tha ajo.

Si gjuha ashtu edhe jeta janë sekuenca.

Studiuesit, të nxjerrë nga Universiteti i Kopenhagës dhe Universiteti Verilindor në Boston, shfrytëzuan këtë ngjashmëri.

Së pari, ata përpiluan një “fjalë” të ngjarjeve të jetës, duke krijuar një lloj gjuhe sintetike, dhe e përdorën atë për të ndërtuar “fjali”.

Një fjali shembull mund të jetë: “Gjatë vitit të tretë në shkollën e mesme me konvikt, Hermiona ndoqi pesë klasa me zgjedhje.”

Ashtu si LLM-të nxjerrin tekstin për të kuptuar marrëdhëniet midis fjalëve, algoritmi LIFE2VEC i ushqyer me historitë e rindërtuara të jetës së 6 milionë banorëve të Danimarkës nga viti 2008 deri në vitin 2015, nxori këto përmbledhje për marrëdhënie të ngjashme.

Pastaj erdhi momenti i llogarisë: sa mirë mund ta zbatonte atë trajnim të gjerë për të bërë parashikime nga 2016 deri në 2020?

Midis testeve të algoritmit, studiuesit studiuan një kampion prej 100000 njerëzish të moshës 35-65 vjeç, gjysma e të cilëve, dihet se kanë mbijetuar, dhe gjysma kanë vdekur gjatë asaj periudhe.

Kur u nxit të hamendësonte se cilët vdiqën, LIFE2VEC e kishte të drejtë 79% të rasteve (hamendja e rastësishme jep një normë goditjeje prej 50%). Ai ka tejkaluar modelet e ardhshme më të mira parashikuese, tha znj. Lehmann, me 11%.

Ndërsa gazeta pretendon se “parashikimet e sakta individuale janë me të vërtetë të mundshme”, algoritmi ofron një probabilitet të vdekjes për një periudhë të caktuar, dhe jo një datë të saktë.

Ka paralajmërime: ajo që zbatohet në Danimarkë mund të mos zbatohet diku tjetër, dhe algoritmi kodon paragjykimet në të dhënat e trajnimit.

Megjithatë, duke pasur parasysh potencialin e tij për të rregulluar saktë parashikimin e rrezikut, ndikimi në industrinë e sigurimeve do të jetë i vlefshëm për t'u parë.

Nga ana e tyre, studiuesit nuk duan që puna e tyre të përdoret nga siguruesit, dhe po e mbajnë të fshehtë algoritmin, dhe të dhënat për momentin.

Por, më emocionuese se rezultatet, theksojnë studiuesit, është se LIFE2VEC është e përgjithshme, dhe jo specifike për detyrën.

Në predikimin ekzistues, studiuesit duhet të paracaktojnë variablat që kanë rëndësi, si mosha, gjinia dhe të ardhurat.

Në të kundërt, kjo qasje gëlltit të gjitha të dhënat, dhe mund të ndikojë në mënyrë të pavarur mbi faktorët përkatës (vuri në dukje se të ardhurat numërohen pozitivisht për mbijetesën, për shembull, dhe se një diagnozë e shëndetit mendor llogaritet negativisht).

Kjo mund t'i tregojë studiuesit për ndikime të paeksploruara më parë në shëndet - dhe mund të zbulojë lidhje të reja midis modeleve të sjelljes në dukje të palidhura.

Një nga shqetësimet në rritje të znj. Lehmann është privatësia; ajo thekson se kompani të tilla si Google po montojnë makina parashikimi muskulor, duke përdorur një bollëk të dhënash personale të nxjerra nga interneti.

Kjo është një epokë e parashikueshmërisë së pashembullt në jetët njerëzore - dhe një epokë fuqie e pashembullt për ata që mund t'i lexojnë historitë tona përpara se ne t'i kemi jetuar ato.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit