BUDALLENJ DHE MËNDJEMËDHENJ | INJORANTË POR ARROGANTË.

Nga z. Marçelo Venciani (filozof italian). Romë, Itali | Ka pasur gjithmonë shumë idiotë në botë.

Injorantët kanë qenë gjithashtu një forcë gjigante në historinë e njerëzimit.

Arrogantët ishin një forcë e konsiderueshme, edhe pse jo e krahasueshme, me dy të parët.

Bota përfundimisht mbështeti ndarjen e karrierës së tyre.

Kjo do të thotë, turma e idiotëve dhe masa e injorantëve në thelb nuk kanë pretendimin për të udhëhequr dhe gjykuar botën, ndoshta ata ishin të vetëdijshëm për kufijtë e tyre, ata sapo ia dolën, nuk u dukën arrogantë.

Shumicën e kohës ata kishin përulësinë e dikujt që nuk di apo kupton, dhe në fund është i vetëdijshëm për këtë; ata nuk guxuan të vendoseshin si gjyqtarë, të gjykonin gjithçka që nuk dinin, ose nuk kuptonin, ose që thjesht, nuk ishte në dorën dhe kuptimin e tyre.

Risia perverse e viteve tona është përkundrazi se injoranca është bërë arrogante, si marrëzia, dhe jo vetëm kaq: është e vetëkënaqur, del në pah, madje është e kotë.

Ajo ka marrë karrigen, në urën komanduese, nxjerr dënime.

Shtrembërimi i qytetarit sovran dhe i të drejtës universale për të votuar, ardhja e shoqërisë së konsumit masiv, dhe mbretërimi i sasisë që mbizotëron mbi cilësinë, në çdo nivel, i kombinuar me përdorimin e fundit të mjeteve të komunikimit, si mediat sociale dhe telefonat inteligjentë, ka lejuar shkrirjen fatkeqe të karrierës: kështu, idioti mendjemadh dhe injorant është i lindur-arrogant, nga ana e tij u shkri në një person të vetëm, me vlerën e shtuar negative të kotësisë, pretendimit për të famë dhe njohshmëri.

Injorantët dhe idiotët mendojnë se kanë të drejtë të gjykojnë botën, dhe të mendojnë, dhe veprojnë si koka e tyre, ose ajo që ata besojnë se lind nga koka e tyre, vendos të thotë dhe të bëjë.

Ata mashtrojnë veten duke gjykuar me kokën e tyre, sepse, nuk kanë as shpirtin më të vogël kritik, për të kuptuar se u përmbahen gjykimeve të parafabrikuara dhe mënyrave, modës dhe modeleve të paraprintuara.

Pa ditur asgjë për atë që flasin, pa e njohur bashkëbiseduesin, përveçse nëpërmjet një etikete, një detaji apo një paragjykimi, ata ushtrojnë kështu idiotësinë e tyre opinioniste dhe e ngarkojnë me ironi dhe sarkazëm, sepse e kanë kuptuar që tallja e tjetrit vërteton epërsinë e tyre etnike, etike dhe intelektuale.

Është e kuptueshme që përballë kësaj ardhjeje barbare të masës, na vjen keq për injorancën apo naivitetin e hareshëm të shoqërisë fshatare paramoderne, e cila, shoqërohej me përulësi, ndonjëherë edhe turp, modesti ndaj injorancës së saj dhe që të paktën mund të aspironte një formë minimale ekstreme e mençurisë, të cilën Sokrati dhe Nikolla i Kuzës e shprehën mirë në periudha të ndryshme: e di që nuk e di dhe e kuptoj që nuk e kuptoj, më së shumti aspiroj injorancën e mësuar. Dhe përballë parimit bakonian “Dituria është fuqi”, ai mund të kundërshtonte, duke ulur kreshtën, se nga njëra anë e di nuk e di dhe nga ana tjetër e di se nuk mundem; domethënë jo çdo gjë është e mundur, e arritshme dhe e disponueshme për vullnetin tim.

Personi që intuiti këtë involucion fatal të specieve që po ndodhte në shoqërinë masive gati një shekull më parë ishte një mendimtar dhe sociolog i famshëm, José Ortega y Gasset.

Në “Rebelimin e Masave”, të vitit 1930, duke vëzhguar regjimet totalitare masive, por mbi të gjitha, amerikanizimin e vazhdueshëm, filozofi vërejti: “shpirti vulgar, duke e njohur veten si vulgar, ka guximin të pretendojë të drejtën e vulgaritetit dhe e imponon atë kudo.”

Vulgariteti nuk është i keq, pasi është një kufi i pashmangshëm, i përhapur dhe i përhershëm; por, pretendimi për të bërë vulgaritet, ide vulgare, shije vulgare sovrane, me forcën e numrave, dhe arrogancën e ideologjisë, që bëhet një frymë e kohës, një forcë historike.

Ky tip njerëzor nuk ka një pozicion të përcaktuar politik dhe ideologjik, përkundrazi, lind nga shembja e kategorive ideologjike dhe politike.

Nëse duam, ajo u shfaq në valën e vitit 1968, por shpejt u bë një fenomen transversal.

Nëse do të donim të ishim më analitikë, mund të thoshim se në të majtë është më e lehtë të gjesh përzierjen midis arrogancës, injorancës dhe marrëzisë, për shkak të epërsisë së pretenduar të tyre; ndërsa në të djathtë, injoranca dhe marrëzia, edhe pse të përhapura, janë ende të lira nga pretendimi për të interpretuar frymën e botës, dhe arrogojnë më pak të drejtën arrogante për ta konsideruar veten si kujdestarë të së vërtetës; flasin në cilësinë personale dhe jo në emër të historisë.

Ose mbështeten në autoritete që vijnë nga përvoja, nga tradita, nga ndjenja e përbashkët, nga ajo që është bërë, thënë dhe përsëritur gjithmonë.

Ndonjëherë të dy palët bashkohen nga një lloj përbuzjeje ndaj botës, ajo pakënaqësi që kthen një kompleks inferioriteti origjinal në një kompleks superioriteti, që rrjedh nga jashtëanshmëria e tyre e pretenduar në atë kontekst.

Kanuni aktual e ka furnizuar këtë epërsi të pretenduar, dhe këtë tendencë për të përçmuar të tjerët me paragjykime të fuqishme, të cilat, janë bërë një leksik i zakonshëm, në lidhje me fobitë e ndryshme të supozuara (homofobia, seksofobia, ksenofobia, islamofobia), dhe akuzat gjithëpërfshirëse, dhe të gjithanshme të fashizmit.

Por, përtej kësaj tendence, problemi i vërtetë është gara gjithnjë e më e shpejtë e shoqërisë në të cilën jetojmë drejt dekulturimit masiv radikal.

Kujdes, rreziku i rënies së masave. Po ecim me shpejtësi mbresëlënëse drejt një anulimi rrënjësor të habitatit të njohurive, konceptimeve, vizioneve dhe modeleve të sjelljes të shtresuara në kohë.

Arroganca e injorantit ushqehet me këtë shkretëtirim të kulturës, por, në mënyra të tjera e ushqen, e prodhon atë.

Papërshtatshmëria e njohurive, ose të paktën e pyetjeve, dhe njohja e kufijve, është në origjinën e kësaj prirjeje, të cilës, do t'i kthehemi më gjerësisht më vonë.

Ajo që mund të thuhet është se përballë këtij trendi, qeveritë, qofshin pseudo të djathta apo të majta, janë praktikisht të parëndësishme.

Nuk kanë ndikim, nuk kanë aftësi, ndoshta vullnet dhe mundësi për ta bërë këtë.

Ato rrëshqasin si uji apo ujërat e zeza në sipërfaqet e lëmuara apo poroze të shoqërisë, dhe nuk prodhojnë ndryshime, përmbysje, shenja mutacioni...

Inteligjenca është në rrezik për jetën, dhe nuk dini kujt t'i ngreni alarmin.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit