DËSHTUAN MARRËVESHJET E GRURIT | RUSIA KËTHEN NË LOJË LUFTËN PSIKOLOGJIKE NDAJ TREGJEVE TË GRURIT.

Nga z. Andrea Muratore. Nga loja gjeopolitike dhe ekonomike me gazin tek ajo me grurin. Nëse në verën e vitit 2022, Rusia nisi një luftë psikologjike në tregjet e gazit, me manovrat e saj të papritura, për ndalimin e furnizimit me gaz, dhe rritjen e çmimeve, me synimin për të mbajtur çmimet të larta, dhe për ta bërë diversifikim të rëndë, një manovër e ngjashme, mund të ketë nxitur tërheqjen e saj nga marrëveshjet e grurit të Ukrainës këtë vit.

Pasoja e kësaj lëvizjeje mund të jetë një paqëndrueshmëri e madhe. Iniciativa e Kokrrave të Detit të Zi e ndërmjetësuar në maj 2022, nga presidenti turk Rexhep Taip Erdogan, dhe sekretari i përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres, hapi perspektivën për të parë thellimin e trafikut të drithërave të prodhuara në Ukrainë, në Detin e Zi, me klauzolën formale që anijet e Kievit do të mund të udhëtonin duke u nisur për në vendet me vështirësi ushqimore.

Vetëm porti i Odesës ushqen mbi katërqind (400) milionë njerëz në të gjithë Afrikën Sub-Sahariane, Lindjen e Mesme dhe nënkontinentin indian.

Moska akuzon Ukrainën, për përdorimin e rrjedhjes së grurit ukrainas, si pretekst për të furnizuar tregje shumë më të ngopura, dhe për të marrë valutë të fortë.

“Bllokada e eksporteve të drithërave nga pellgu i Detit të Zi ka në fakt një potencial të madh shkatërrues në nivel ekonomik, siç dëshmohet nga spiralja inflacioniste e çmimeve të ushqimeve që ndodhi pas fillimit tëarmiqësive”, vëren Formiche.

Spiralja ndodhi veçanërisht në ato vende (kryesisht afrikane), me një varësi të fortë, nga importet e grurit ukrainas.

Dhe për këtë arsye, ashtu siç arritja e marrëveshjes për grurin, bëri të mundur shmangien e së paku pjesërisht të emergjencës, revokimi i saj mund të vinte përsëri në lëvizje të gjithë procesin.

Duke e bërë Perëndimin të ndiejë frymën e tij në qafë, dhe pse jo edhe atë Turqi me të cilën Rusia ka një marrëdhënie pozitive, por, jo pa çarje, siç është tipike për të gjitha fuqitë që flirtojnë me z. Erdogan.

Në këtë rast u manifestua me një protagonizëm të ri në fushën e Atlantikut, në samitin e Vilniusit, i cili përfundoi me mirëpritjen e Suedisë me miratimin e Ankarasë.

Në bursën e Çikagos, vë në dukje Wall Street Journal, njoftimi i përfundimit të marrëveshjes nga zëdhënësi i z. Vladimir Putin, Dmitri Peskov, prodhoi një rritje prej 34% të fitimeve të grurit, në 6.84 dollarë për buhel.

Në muajt e fundit, tregjet ndërkombëtare kishin përvetësuar tashmë rritjen e parashikueshme të çmimeve, për shkak të ndërprerjes së marrëveshjeve, dhe javët e fundit, klima ishte karakterizuar më tepër nga të dhëna pozitive për kulturat e ardhura që kishin ftohur tregjet.

Me Iniciativën e Kokrrave të Detit të Zi, 36.2 milionë tonë drithëra janë larguar në mënyrë të sigurt nga portet e Ukrainës në pak më shumë se një vit. Kujtojmë se Ukraina gjithashtu eksporton miser, dhe Rusia është prodhuesi kryesor i plehrave në botë, kështu që ndalimi i zinxhirit global të vlerës, mund të ketë pasoja të gjera politike.

Çfarë mund të synojë Rusia? Nga njëra anë, për të bërë të ndjerë peshën në rritje të krizës ushqimore në një Perëndim ku ndërprerja e zinxhirëve të vlerës mund të godasë rëndë.

Karroca e blerjeve tashmë është rritur me 25% në dy vjet në Mbretërinë e Bashkuar, dhe disa mallra janë rritur deri në 175%, ndërkohë që frikëra të ngjashme janë regjistruar në ShBA.

Lufta psikologjike për gazin goditi çmimin e gazit TTF të Amsterdamit. Ai për ushqimin mund të veprojë në Çikago, zemra e negociatave për drithërat. Lufta ekonomike po futet në shtëpinë e kundërshtarëve.

Nga ana tjetër, Moska mund të kontribuojë duke mos rinovuar marrëveshjet në rritjen e presionit në anën jugore të Evropës, dhe në Perëndim.

Një krizë ushqimore mund të krijojë kushtet për një bombë të re migracioni, dhe për një rizgjim të periferisë, që mund të krijojë fronte të tjera për rivalët e saj.

Nga ky këndvështrim, Moska synon të shkarkojë fajin për mospërtëritjen mbi Perëndimin, dhe Ukrainën, duke përmendur kushtet e tepërta të vendosura në drejtim të ngushtësisë së përjashtimit nga sanksionet e bankave ruse, dhe mungesës së homologëve industrialë, dhe tregtarë në Moska në akorde.

Por në të njëjtën kohë ai mund të përfitojë nga një armë hibride, e cila, në mënyrë cinike, është e aftë të bëhet një gjemb në këmbë për rivalët e tij.

Megjithatë, kjo lëvizje e fundit mund të rezultojë të jetë një Frankenshtajn. Mendimi i krizës botërore ushqimore, si një armë e reagimit të Rusisë, ndaj sanksioneve, është shumë e rrezikshme për t'u marrë në konsideratë si një manovër jo pa pasoja gjeopolitike globale.

Dhe Rusia, përpara se të tërhiqet shumë larg, duhet të shikojë të dhënat për koston e jetesës në dy vende shumë afër saj: në Nigeri dhe në Indi.

Në gjigantin e Afrikës Qendrore qeveria ka nisur një gjendje të jashtëzakonshme për koston e ushqimit të jetesës, ndërsa inflacioni është në 22.79%.

Në Indi, ushqimi është dyfishuar vetëm në vitin 2023, dhe trazirat kanë shpërthyer pranë Mumbait. Ndalimi i marrëveshjeve të grurit mund të krijojë trazira botërore që nuk ndodhën në vitin 2022, një vit në të cilin krizat ushqimore dhe protestat ishin gjithsesi rendi i ditës.

Në vitin 2022, lufta psikologjike ndaj gazit u dobësua nga pasojat e jashtme: një dimër i butë që e pengoi Evropën të qëndronte në të ftohtë me konsumin e gazit në nivelin më të lartë, dhe çmimet në rritje.

Sot, shkruan Politico.eu , zgjidhja mund të jetë plani ukrainas, të paktën në afat të shkurtër: “Ukraina ka përgatitur një plan rezervë për të nxjerrë dërgesat e saj të grurit pa marrëveshje. Kjo varet pjesërisht nga një fond garancie prej 500 milionë dollarësh për të mbuluar çdo dëm ose shpenzim të shkaktuar nga anijet që kalojnë Detin e Zi, dhe pjesërisht nga transportimi i më shumë drithërave përmes Danubit të Evropës” dhe lumenjve të lidhur, përfshirë portet me qendër në portin lumor moldav të Giurgiulesti, në grykën e Prutit, në Moldavi.

Shumë do të varen jo aq shumë nga aftësia për të krijuar furnizime alternative, të cilat, ekzistojnë si në rastin e gazit, por, më tepër nga nxitja për të qeverisur irracionalitetin e tregjeve.

Nga e cila në këtë fazë mund të varet në një afat të shkurtër uria, ose ngopja e miliona njerëzve. Për të cilët, nuk do të jetë aq mungesa e grurit, por, çmimet shpërthyese të vendosura nga fundi i paktit të ndërmjetësuar nga OKB-ja, ajo që do të shkaktojë rrezikun më të madh.

Copyright | Agjencia Telegrafike Vox