FJALIMI I PRESIDENTIT TË KËSHILLIT EUROPIAN NË FORUMIN STRATEGJIK TË BLEDIT.

Bled, Slloveni | Dje vizitova disa zona të goditura nga përmbytjet e fundit - ishte vërtet tronditëse. Por kam qenë gjithashtu dëshmitar i guximit të jashtëzakonshëm të popullit slloven. Më ka bërë përshtypje fokusi dhe vendosmëria e autoriteteve sllovene dhe udhëheqja e kryeministrit Golob. Dhe ke të drejtë i nderuar kryeministër: nuk je vetëm. Sllovenia nuk është e vetme. BE-ja po jep një dorë të fortë mbështetëse, së bashku me vendet anëtare dhe partnerët tanë si Ukraina dhe Ballkani Perëndimor. Kjo e bën titullin e forumit të këtij viti - Solidariteti për Sigurinë Globale - edhe më tingëllues. Solidariteti - kjo është ajo që përforcon strukturën e një komuniteti Solidariteti - kjo është ajo që na jep fuqinë për të qëndruar të fortë kundër sfidave më të mëdha të jetës, dhe i njëjti solidaritet është në zemër të integrimit evropian. Kjo e bën më të fortë Bashkimin tonë Evropian. Kështu që nuk do të habiteni që sot dua të flas për solidaritetin. Dhe unë dua të flas për zgjerimin. Ne po përballemi me kriza të paprecedentë dhe të ndërlidhura. Fatkeqësitë natyrore të kësaj vere – këtu në Slloveni, Greqi dhe në mbarë globin – janë kujtuese urgjente se pse duhet të menaxhojmë kalimin tonë drejt neutralitetit klimatik. Lufta në Evropë – në tokën ukrainase – ka treguar se paqja dhe demokracia nuk mund të merren si të mirëqena. Kjo luftë nuk po shkatërron vetëm Ukrainën. Ajo ka një ndikim të thellë në të ardhmen e kontinentit tonë dhe në sigurinë globale. Covid-19 na mësoi gjithashtu disa mësime të vështira - siguria shëndetësore globale nuk është e dhënë, edhe në vendet e zhvilluara. Përballë këtyre sfidave, BE-ja ka treguar se ne jemi në gjendje të veprojmë me guxim dhe vendosmëri kur është e nevojshme. Ne ishim të parët në botë që vendosëm ta bënim kontinentin tonë neutral ndaj klimës deri në vitin 2050. Dhe kur u përballëm me pandeminë e parë globale në një shekull, ne qëndruam së bashku për të rënë dakord shpejt për një plan masiv rimëkëmbjeje. Dhe kur forcat ruse pushtuan Ukrainën, Kremlinin dhe shumë të tjerë, prisnin një përgjigje të dobët, një Evropë të ndarë. Ata morën të kundërtën. Në vetëm pak orë, më 24 shkurt, ne u përgjigjëm me sanksione masive kundër Rusisë, dhe dërgesa të armëve dhe municioneve në Ukrainë. Një BE tjetër u zbulua atë ditë. Të shpejtë, të vendosur, të bashkuar dhe më vendimtar. Dhe kur Putini lëshoi një “raketë energjetike” ndaj nesh, ne u përgjigjëm me një mburojë të fuqishme energjetike - një “sistem mbrojtjeje të vërtetë energjetike”. Ne kemi diversifikuar burimet tona të energjisë, dhe kemi thyer varësinë tonë të tepërt, nga karburantet fosile ruse. Ne gjithashtu kemi ringjallur aleancat tona me partnerët tanë strategjikë. Solidariteti ishte drita jonë udhërrëfyese, për të gjitha këto veprime vendimtare. Në botën e sotme gjithnjë e më komplekse, ne, si evropianë, kemi zgjedhje vendimtare për të bërë: a jemi të kënaqur me një Bashkim Evropian që menaxhon vetëm krizat? Apo duam të jemi një aktor kryesor global që formëson të ardhmen? A jemi dorëhequr ndaj një bote konfrontuese bipolare? Apo duam të ndihmojmë në ndërtimin e një bote multipolare të ankoruar në bashkëpunimin global? Ne jemi bërë tashmë më me ndikim (p.sh. neutraliteti i klimës), më këmbëngulës (p.sh. përballja me agresionin e Rusisë), dhe më realistë (p.sh. duke punuar me partnerë që nuk janë plotësisht në përputhje me vlerat tona). Ne po punojmë gjithashtu shumë për të ndihmuar në rimodelimin e qasjes globale ndaj zhvillimit. Sepse, është thelbësore për ta bërë botën më të sigurt, dhe më të begatë. Ne duam të jemi më me ndikim për të formuar një botë më të mirë. Dhe ne duam të jemi më të fortë - të jemi një aleat më i fortë. Kjo është arsyeja pse ne po ndërtojmë autonominë tonë strategjike, gur mbi gur. Për të qenë më e fortë, dhe më e sigurt, BE-ja duhet të përforcojë lidhjet tona, dhe të bëhet më e fuqishme. Kjo është arsyeja pse tani është koha për të trajtuar sfidën e zgjerimit. Si për ne, në BE, ashtu edhe për shtetet tona anëtare të ardhshme. Po, besoj se kështu duhet t'i quajmë tani vendet me perspektivë të konfirmuar të BE-së, shtetet e ardhshme anëtare. Është koha për të hequr qafe paqartësitë. Është koha për të përballuar sfidat me qartësi dhe ndershmëri. Rruga drejt BE-së për Ballkanin Perëndimor filloi më shumë se 20 vjet më parë.Një rajon në zemër të Evropës, i rrethuar nga BE. Ishte gjithashtu një rajon i dalë nga konflikti pas shpërbërjes së Jugosllavisë. Samiti i Selanikut, në vitin 2003, konfirmoi perspektivën evropiane të Ballkanit Perëndimor. Por, ritmi i ngadaltë i këtij udhëtimi në BE, ka zhgënjyer shumë, si në rajon ashtu edhe në BE. Jam dakord me kancelarin Sholc (Scholz) kur thotë se Evropa duhet të mbajë premtimet e saj. Ndërsa flasim, populli i Ukrainës po mbron heroikisht vendin e tij. Kremlini nuk po sulmon vetëm një fqinj të lirë dhe sovran. Kremlini po sulmon gjithçka që ne besojmë – lirinë, demokracinë, prosperitetin dhe bashkëpunimin. Kështu, në qershor të vitit të kaluar, ne i dhamë statusin e kandidatit Ukrainës dhe Moldavisë. Dhe i njëjti status e pret Gjeorgjinë, kur të përfundojnë hapat e nevojshëm. Pra, tani zgjerimi nuk është më një ëndërr. Është koha për të ecur përpara.Ka ende shumë punë për të bërë. Do të jetë e vështirë, dhe ndonjëherë e dhimbshme. Për shtetet e ardhshme anëtare, dhe për BE-në të jetë i besueshëm. Besoj se duhet të flasim për kohën dhe detyrat e shtëpisë. Dhe unë kam një propozim. Ndërsa përgatitim axhendën e ardhshme strategjike të BE-së, ne duhet t'i vendosim vetes një objektiv të qartë. Unë besoj se ne duhet të jemi gati - nga të dyja anët - për t'u zgjeruar deri në vitin 2030. Kjo do të thotë se buxheti i ardhshëm afatgjatë i BE-së do të duhet të përfshijë qëllimet tona të përbashkëta. Kjo është ambicioze, por e nevojshme. Kjo tregon se jemi seriozë. Do të ndërtojë vrull. Do t'i japë një shtysë transformuese reformave, dhe do të gjenerojë interes, investime dhe mirëkuptim më të mirë dhe do të na inkurajojë të gjithëve të punojmë së bashku. Dritarja e mundësive është e hapur. Ne duhet të veprojmë për të. Kjo është arsyeja pse udhëheqësit e BE-së do të diskutojnë zgjerimin në takimet tona të ardhshme të Këshillit Evropian. Ne do të mbajmë qëndrim për hapjen e negociatave me Ukrainën dhe Moldavinë. Dhe gjithashtu pres që Bosnja dhe Hercegovina dhe Gjeorgjia të kthehen në tryezë. Të dashur miq të Ballkanit Perëndimor, ju i keni bërë të qarta aspiratat tuaja. Dhe unë dua që ju të keni sukses. Pra, çfarë do të duhet? Vlerat dhe shteti i së drejtës. Unioni ynë bazohet në vlerat themelore të të drejtave të njeriut dhe dinjitetit, demokracisë dhe solidaritetit. Sundimi i ligjit siguron që ne mund të jetojmë, punojmë, krijojmë dhe tregtojmë në mënyrë të drejtë në një fushë të madhe lirish. Në respekt të plotë të diversitetit tonë. Në BE, çdo qytetar, çdo biznes duhet të besojë se do të trajtohen në mënyrë të drejtë – kudo që ata jetojnë apo veprojnë. Kjo përfshin respektimin e të drejtave të pakicave. Zgjerimi është dhe do të mbetet një proces i bazuar në merita. Anëtarësimi në Union sjell edhe përgjegjësi edhe përfitime. Për të marrë përsipër përgjegjësitë dhe për të korrur përfitimet në një mjedis shumë konkurrues, duhet të jeni gati. Kjo do të thotë të sigurohemi që gjyqësori të luajë një rol të pavarur. Dhe lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Do të thotë gjithashtu të jesh i gatshëm ekonomikisht – veçanërisht duke miratuar acquis të BE-së. Dhe qëndrimi me ne në politikën e jashtme - më i rëndësishëm sot se kurrë. Zgjidhja e konflikteve dypalëshe nga e kaluara mund të jetë më e dhimbshme se reformat. Por, është e nevojshme. Ju po ecni në të njëjtën rrugë si anëtarët themelues të Unionit tonë. Nuk ka bashkëpunim pa pajtim. Dhe duhet ta them qartë: nuk ka vend për konflikte të kaluara brenda BE-së. Njerëzit tuaj, veçanërisht të rinjtë, duan të frymëzohen nga një e ardhme më e ndritshme, më e drejtë dhe më e begatë. Anëtarësimi në Unionin tonë do të ishte një provë e shkëlqyer e një suksesi kolektiv. Idealisht, ju do të bashkoheni të gjithë së bashku. Megjithatë, shtetet e ardhshme anëtare janë në faza të ndryshme të rrugëtimit të tyre drejt BE-së. Por, ne duhet të sigurohemi që konfliktet e kaluara të mos importohen në BE, dhe të përdoren për të bllokuar pranimin e fqinjëve të tyre, dhe shteteve të tjera anëtare të ardhshme. Një mënyrë mund të jetë shtimi i një të ashtuquajture “klauzolë besimi” në traktatet e anëtarësimit, për të siguruar që vendet që sapo janë anëtarësuar, nuk mund të bllokojnë pranimin e shteteve të ardhshme anëtare. Për të adresuar të gjitha këto sfida, BE-ja po forcon mbështetjen tonë për ju. Por, ne duhet të bëjmë më shumë për të mbyllur hendekun e zhvillimit. Së pari, përmes integrimit gradual dhe progresiv në politikat e BE-së, kështu që përfitimet mund të ndihen më shpejt – edhe para anëtarësimit. Unë e paraqita këtë ide vitin e kaluar dhe Këshilli Evropian e mbështeti atë.Paketa e zgjerimit e Komisionit – që pritet në tetor – është një mundësi për të përshkruar detajet konkrete të këtij integrimi progresiv. Kjo mund të ndodhë në fusha të ndryshme - tregu i vetëm, për shembull. Ne kemi korniza ambicioze që mbështesin përafrimin e shteteve të ardhshme anëtare me acquis të BE-së. Ata mund të përfitojnë nga opsionet ekzistuese, të tilla si komunitetet e energjisë dhe transportit. Unë propozoj që ne t'i përdorim këto korniza, për të hyrë në vendet e ardhshme anëtare, dhe për t'i integruar ato në fusha specifike të politikave të BE-së, pasi të plotësohen kushtet e anëtarësimit. Për shembull, një vend mund të marrë pjesë në formimin përkatës të Këshillit, pasi të përfundojë negociatat në kapitullin e caktuar të politikave. Në të njëjtën frymë, ne kemi vendosur parimin e samiteve vjetore BE-Ballkani Perëndimor. Unë do të mbledh samitin tonë të ardhshëm BE-BP në dhjetor, së bashku me takimin tonë të Këshillit Evropian. Një fushë tjetër për integrim gradual mund të jetë siguria dhe mbrojtja. Ne mund të ftojmë shtetet e ardhshme anëtare të interesuara që të marrin pjesë në mënyrë më aktive në disa politika ose instrumente, të tilla si misionet e CSDP, Fondi ynë i Mbrojtjes ose Fondi Evropian i Paqes. BE-ja gjithashtu duhet të përgatitet për zgjerim. Jam plotësisht dakord me Presidentin Makron (Macron): mos reformimi nga ana jonë përpara zgjerimit të ardhshëm do të ishte një gabim thelbësor. Le të jemi të sinqertë – ndonjëherë e kemi përdorur mungesën e progresit të shteteve të ardhshme anëtare për të shmangur përballjen me gatishmërinë tonë. Tani duhet t'i hedhim një vështrim serioz kapacitetit të BE-së për të thithur anëtarë të rinj. Kjo ide nganjëherë keqkuptohet si një pengesë e fshehur për anëtarësimin. Përkundrazi, ka kuptim vetëm që shtetet e reja anëtare të anëtarësohen në një Union që është efikas. Ka kuptim edhe për shtetet anëtare ekzistuese – nëse zgjerimi krijon mundësi të reja. Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox