PJESA E PESTË: LINDJA E MESME E RE | LËVIZJA BEFASUESE: PËRSE KINA PO VE BAST NË LINDJEN E MESME?
- Agjencia Telegrafike Vox
- Aug 27, 2023
- 5 min read

Nga z. Federiko Xhuliani (Federico Giuliani). Romë, Itali | Një “dush” marrëveshjesh, jo më pak se 34, të ndara në sektorët më të ndryshëm, nga energjia e gjelbër te transporti, nga shërbimet cloud tek teknologjia e informacionit. Hartimi i një plani për “harmonizimin” e programit të reformës saudite, Vizioni 2030, me atë të infrastrukturës kineze, “Nisma Brez dhe Rrugë”, së fundi, një aspekt tjetër themelor i ndërmjetësimit në distancë për zgjidhjen e çështjeve delikate diplomatike. Gjatë muajve të fundit, marrëdhëniet midis Kinës dhe Arabisë Saudite janë forcuar përtej çdo pritshmërie të imagjinueshme. Vetëm shikoni mirëpritjen mbretërore që princi i kurorës saudite, Mohammed bin Salman, i bëri z. Shi Xhinping (Xi Jinping) në vizitën e fundit shtetërore të liderit kinez në Riad, dhe krahasojeni atë me pritjen e mëparshme, të ftohtë, të ofruar për presidentin amerikan Xho Baiden (Joe Biden). Eksportuesi më i madh i naftës në botë i ka hapur dyert Dragoit, duke demonstruar gatishmërinë e tij për të thelluar lidhjet - jo vetëm ekonomike - me gjigantin aziatik, i lumtur për të shfrytëzuar një mundësi të tillë. Pekini është partneri kryesor tregtar i Riadit, dhe një burim në rritje investimesh, dhe është gjithashtu është blerësi më i madh në botë i naftës; Arabia Saudite është partneri më i madh tregtar i Kinës në Lindjen e Mesme, si dhe furnizuesi më i madh global i naftës së papërpunuar. Sauditët gjithashtu kishin nevojë për një bankë alternative për aleatin e tyre historik amerikan, në një periudhë të karakterizuar nga tensione të forta me Uashingtonin, ndërsa kinezët po kërkonin një partner përkatës në Lindjen e Mesme, për të rregulluar mirë diplomacinë e tyre. Dhe kështu ndodhi, duke qenë se, krahas marrëveshjeve kino-saudite të të gjitha llojeve, z. Shi (Xi) favorizoi rifillimin e dialogut midis Arabisë Saudite dhe Iranit, dy vende që nuk kishin më marrëdhënie diplomatike që nga viti 2016. Shkurtimisht, Pekini ka treguar se është gjithnjë e më i qetë në një rajon, Lindjen e Mesme, të cilën ai e konsideron shumë strategjik. Jo vetëm nga pikëpamja e imazhit, me qeverinë kineze të lumtur të tregojë sukseset e arritura në të njëjtën arenë që rezultuan fatale për Shtetet e Bashkuara, por, gjithashtu, dhe mbi të gjitha, për shkak të pozicionit të saj gjeografik, thelbësor për të arritur në Afrikë dhe Evropë, përmes kanaleve që kalojnë tranzit nëpër Azinë Qendrore. KINA NË LINDJEN E MESME. Në sytë e Kinës, Arabia Saudite është një lloj laboratori në të cilin eksperimentohet me recetat e duhura për të hyrë në Lindjen e Mesme. Të dy vendet përditësuan “partneritetin gjithëpërfshirës strategjik”, të përcaktuar në vitin 2016, me rastin e vizitës së mëparshme të z. Shi (Xi) në Riad. Marrëveshjet kanë vënë së fundi në letër, ndër të tjera, zhvillimin e fabrikave petrokimike, ndërtimin e komplekseve rezidenciale moderne, dhe mësimin e gjuhës kineze në shkollat saudite. Në total, bëhet fjalë për një vlerë prej 30 miliardë dollarësh. Sigurisht, në letër prania e Kinës në rajonin e Lindjes së Mesme është ende e vogël, por, është ende e vërtetë se gjurma e Kinës në tregti dhe teknologji, është rritur jashtëzakonisht shumë, duke i lejuar Pekinit të përfitojë nga ndërtimi gradual i fuqisë së butë. Një pikë tjetër e rëndësishme: ngritja e Dragoit në Gjirin Persik, tregon një dështim të përpjekjeve amerikane, për të frenuar lidershipin global kinez, në teknologjinë e telekomunikacionit, dhe të inteligjencës artificiale. Gjithashtu sepse, në mënyrë të parëndësishme, aftësia e Kinës për të transformuar teknologjikisht ekonomitë rajonale, është një faktor kyç në përpjekjet e saj diplomatike. Një shembull? Le të kthehemi te vizita e z. Shi (Xi) në Arabi. Me atë rast, shkroi agjencia e lajmeve Rojters (Reuters), dyshohet se u ra dakord për një memorandum midis Riadit dhe kompanisë kineze Huawei Technologies, mbi kompjuterin cloud, dhe ndërtimin e komplekseve të teknologjisë së lartë në qytetet saudite. Për më tepër, Huawei ka marrë pjesë në ndërtimin e rrjeteve 5G në shumicën e shteteve të Gjirit, pavarësisht shqetësimeve të SHBA. Në frontin diplomatik, Arabia Saudite i është bashkuar Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait (SCO), si një “partner dialogu”, organizatë që bashkon vende të ndryshme të zonës euroaziatike, për bashkëpunim në çështjet e politikës dhe sigurisë, e ngritur në Pekin, në Kinë, në vitin 2001, dhe propozoi veten si një ndërmjetës, midis vendeve kineze dhe arabe. Kjo ka ndodhur gjithmonë gjatë udhëtimit të z. Shi (Xi), i cili, përfshinte gjithashtu samitin midis Kinës dhe vendeve arabe, dhe midis Kinës dhe vendeve anëtare të Këshillit të Bashkëpunimit të Gjirit, aleancës pro-Saudite që përfshin Katarin, Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreinin, Kuvajti dhe Omanin. RENDJA PAS ARIT NË ARABINË SAUDITE. Duke gërmuar më thellë, vërejmë një fenomen specifik që meriton vëmendje të veçantë. Faqja e internetit Caixin nënvizoi se si Arabia Saudite po ngjitet me shpejtësi në listën e destinacioneve më të nxehta të investimeve për kompanitë kineze, në lidhje me një fazë të përcaktuar nga shumë si “Reforma dhe Hapja”. Që kur z. Mohammed bin Salman u bë princ i kurorës në vitin 2017, vendi ka pësuar ndryshime të paprecedenta. Që nga fillimi, në vitin 2016, i Vizionit 2030 të lartpërmendur - një plan për promovimin e sipërmarrjeve private, inkurajimin e investimeve të huaja dhe nxitjen e ndryshimeve sociale - Riadi ka zbatuar politika mbështetëse për bizneset fillestare, ka rritur turizmin, ka lehtësuar kufizimet fetare dhe, për herë të parë, u lejon grave të drejtojnë makinën. Pikërisht në këto vite, Pekini ka forcuar lidhjet e tij me qeverinë saudite, dhe është gjithashtu në këto vite, që mutacioni që po ndodh në kombin arab, ka lëshuar një kërkesë të madhe për kompanitë kineze, jo vetëm në vetë Arabinë, por në të gjithë rajonin e Gjirit. Shembujt përfshijnë njësitë e shërbimeve cloud të gjigantëve të teknologjisë Alibaba Group Holding Ltd., Tencent Holdings Ltd., Huawei Technologies Co. Ltd., zhvilluesi i inteligjencës artificiale SenseTime Group Inc., dhe kompania logjistike SF Holding Co. Ltd. Rritja e investimeve kineze në Arabinë Saudite është e fundit, dhe vendi saudit është potencialisht ideal për kompanitë që shikojnë tregun e Lindjes së Mesme. Por, pse të fokusohemi te Riadi? Investimet nga fondet e dollarit amerikan në Kinë kanë rënë me shpejtësi, për shkak të tensioneve kino-amerikane, dhe si rezultat, disa fonde kineze të investimeve, kanë sugjeruar plotësimin e boshllëkut, duke devijuar drejt kapitalit të Lindjes së Mesme. Më pas u nënshkruan marrëveshje të lezetshme midis Kinës dhe Arabisë Saudite. SenseTime, një zhvillues kryesor kinez i softuerit të Inteligjencës Artificiale (AI), hyri në tregun saudit në vitin 2018. Sot, kompania ka filluar të bëjë biznes në ndërtesa inteligjente, parkime inteligjente dhe zyra inteligjente, në distriktin financiar të Mbretit Abdullah, të kryeqytetit saudit. Një shembull tjetër? Në hapësirën e shërbimeve cloud, Tencent Cloud është një lojtar kryesor i teknologjisë kineze, që u zhvendos në tregun saudit, duke krijuar në muajin shkurt një partneritet me Mobily, ofruesi i dytë më i madh i shërbimit të telekomunikacionit në vend. Në përgjithësi, Arabia ka tregun më të madh të konsumit në Lindjen e Mesme, dhe krenohet me një infrastrukturë gjithnjë në përmirësim. Prandaj, Kina ka zgjedhur të përdorë Riadin, si trampolinë për t'u zhytur me kokë, në Lindjen e Mesme. Nga z. Erton Duka. © Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Comments