PJESA E TRETË | PERDJA E RE E HEKURT.

Nga z. Lorenzo Vita.

Romë, Itali | Konflikti midis Lindjes dhe Perëndimit e ka kthyer Europën Lindore në qendër të një gabimi gjeopolitik, që fundi i Luftës së Ftohtë, e kishte bërë të dukej (përfundimisht) i mbyllur.

I ashtuquajturi “fundi i historisë” dukej se e kishte shkruar lamtumirën e tij monumentale pikërisht aty, në kufijtë e Moskës, ku Kontinenti i Vjetër kishte humbur një “armik”, duke bashkuar përfundimisht fatet e tij me Perëndimin.

Mirëpo, siç konfirmojnë lajmet, gjërat flasin të kundërtën. Ajo që besohej të ishte një fat i caktuar, pra ribashkimi i Rusisë me botën evropiane dhe euro-amerikane, është kthyer në një ëndërr pothuajse utopike.

Dhe Evropa Lindore, dikur një ndarje midis dy blloqeve, dhe e shpuar nga ajo që quhej “Perdja e Hekurt”, është shënuar edhe një herë, nga një ndarje që është ndoshta edhe më ekzistenciale, se ajo që përjetoi gjatë Luftës së Ftohtë.

Dhe analistët dhe politikanët, vëzhguesit e thjeshtë, dhe gazetarët, kanë filluar të flasin për perden e re të hekurt, të gjithë tani të bindur për pashmangshmërinë e një ndarjeje, që e ka kthyer orën e historisë europiane në vitet 1980.

DALLIMET ME LUFTËN E FTOHTË.

Megjithatë, duhet bërë një premisë e nevojshme për këtë perde të re hekuri: ajo nuk ka të njëjtin plan urbanistik si ajo e mëparshmja.

Dikur besohej se kjo pengesë kalonte Europën nga Trieste dhe Stettin-i, dhe boshti vertikal që lidh Adriatikun dhe Baltikun kalonte përgjatë kufijve italianë, austriakë dhe gjermanë.

Sot “perdja” ka rënë diku tjetër, më në lindje, duke ndjekur rrugën e kufijve të rinj, të vendeve që me kalimin e kohës, kanë zënë pozicionet e tyre, brenda Aleancës Atlantike.

Dhe ky mur, tashmë pjesërisht fizik, siç do të shohim, i është afruar territorit të Federatës Ruse, derisa e ka prekur pothuajse plotësisht atë, duke vërtetuar nga njëra, anë dëshirën e vendeve lindore për t'u shkëputur përfundimisht nga orbita ruse, nga ana tjetër, duke nxitur ndjenjën e rrethimit, që është tipike për doktrinën e Moskës.

Për Kremlinin, është një humbje strategjike në të gjithë bordin, që ndoshta lufta në Ukrainë kërkon në një farë mënyre të jetë, ilaçi më tragjik dhe më i pjesshëm.

Kjo perde e hekurt që ka zbritur edhe një herë në Europë, është sot jo vetëm më afër Rusisë, por edhe më e gjerë.

Më afër sepse ndërsa versioni i tij i mëparshëm, ai i Luftës së Ftohtë, e kalonte Europën larg kufijve rusë, pasi përfaqësonte ndarjen midis bllokut të udhëhequr nga SHBA dhe bllokut sovjetik, versioni i sotëm, në fakt, përfaqëson ndarjen midis Federatës Ruse, dhe pjesa tjetër e Evropës, përveç Bjellorusisë.

Kjo nënkupton se nuk ka asnjë bllok që është kundër një tjetri, dhe nuk ka më as vende neutrale, që nuk bien në këtë dikotomi.

Perdja e Hekurt, është në fakt, një grup që kalon përgjatë gjithë kufirit rus. E cila, në mënyrë paradoksale, zvogëlon fushën e veprimit të Moskës, por, në të njëjtën kohë, e bën situatën më të pakëndshme, sepse, Rusia ndihet drejtpërdrejt e kërcënuar në qendrat e saj të fuqisë.

GJATËSIA E FRONTIT TË RI.

Më afër, por edhe më e gjerë, po thoshim, sepse vendimi i Finlandës për të dashur të anëtarësohet në NATO, ka zgjeruar (potencialisht) kufijtë midis NATO-s dhe Rusisë, dhe sigurisht, tashmë ka zgjatur perden e hekurt, që përfaqëson ndarjen midis Federatës dhe të gjithë atyre që tani konsiderohen të shkëputur.

Me përfundimin e neutralitetit aktiv të Helsinkit, sot vija kufitare midis Rusisë dhe Perëndimit fillon nga pika më veriore e Finlandës, deri në ujërat e Detit të Zi.

Një kufi i gjatë që shumë vende kanë vendosur gjithashtu ta forcojnë materialisht, duke ndërtuar barrierat e veta reale, si shenjë e një dallimi të qartë, midis asaj që është në këtë anë, dhe përtej murit.

Natyrisht, kilometrat e gardheve, nuk do të ofrojnë mbështetje të vlefshme, në rast të një pushtimi (të pamundur) rus.

Por, sinjali politik, është po aq i qartë, sa ajo që për shumë është arsyeja e vërtetë strategjike, pas këtyre “mureve”: luftimi i armës së migrimit, që mund të përdoret si instrument i luftës hibride, nga Kremlini.

Një paraqitje e shkurtër u pa, sipas qeverive baltike dhe Bashkimit Europian, gjatë krizës së emigrantëve përgjatë kufijve të Bjellorusisë.

Sipas këtij të fundit, kjo krizë ishte shkaktuar nga Aljaksandr Lukashenko për të minuar drejtuesit lokalë, duke i nënshtruar kufijtë e jashtëm të BE-së, dhe këtyre shteteve, ndaj një fluksi emigrantësh të konsideruar jo vetëm artificialë, por, edhe të kërkuar shprehimisht nga Minsku.

Barrierat vazhdojnë të jenë një tipar qendror i kësaj perdeje të re të hekurt. Ato u shpallën nga qeveria finlandeze, të ndërtuara ose në ndërtim e sipër në Estoni, Letoni, Lituani dhe Poloni.

Për këto dy të fundit, me një vështrim edhe në enklavën e Kaliningradit, në Detin Baltik.

Gardhe të teknologjisë së lartë, shpesh disa metra të larta, me një rrjet të gjerë kamerash dhe sensorësh.

Një sistem video survejimi për të bërë të pamundur kalimin e paligjshëm të kufijve, por edhe për të shënuar një lloj pengese politike mes Lindjes dhe Perëndimit.

Në perëndim të të cilit, ata që dikur ishin nën perandorinë ruse ose sovjetike janë tashmë përfundimisht pjesë.

KUPTIMI I PERDES SË RE TË HEKURT.

Pikërisht në këtë drejtim, është e rëndësishme të nënvizojmë se Perdja e re e Hekurt është diçka e ngjashme, por në të njëjtën kohë e ndryshme, nga ajo e Luftës së Ftohtë, jo vetëm në planin gjeografik, por, edhe në kuptimin e saj.

|Perëndimi sot e identifikon Rusinë jo aq shumë si një bartëse të pushtetit të një ideali sistematik politik dhe kulturor, por, si një perandori të re të vendosur për të pushtuar hapësirën.

Pra, perdja duket të jetë një kufi jo aq midis dy botëve, por midis dy mënyrave të konceptimit të bashkëjetesës evropiane, midis dy sistemeve që nuk e njohin njëri-tjetrin, dhe ku partitë masive si lëvizjet komuniste, të cilat, nga ana e tyre ishin përfaqësues të shembullit të fundit të së njëjtës ide që mbrojti Bashkimin e Republikave Socialiste Sovjetike (BRSS).

Sot, Rusia është një komb i vetëm që shihet si një fuqi që ka një dëshirë për të zgjeruar sferën e saj të ndikimit.

Jo një bllok ideologjik, por një sistem kombëtar, që zgjerohet në dëm të të tjerëve, dhe pa aftësinë për të përfituar nga një platformë ideologjike dhe kulturore, e aftë për të sjellë vende ose pjesë të tjera drejt interesave të veta.

Ndërsa nga këndvështrimi rus, Perëndimi tani identifikohet si një armik i qytetërimit, me të cilin dialogu ndërpritet në të gjitha linjat dhe urat me të cilat është përpjekur, gjatë dekadave të tjera, të strukturojë aleanca, të cilat tani në bilancet e reja janë jashtëzakonisht të kufizuara.

Struktura e pastër kombëtare e sistemit Putin, do të thotë se çdo zgjerim i fuqisë ruse, është prerogativë e një kombi që kërkon të zgjerojë kufijtë e tij.

Dhe kjo është e qartë si në perceptimin perëndimor dhe europian të Moskës, ashtu edhe në frymën që nxit veprimin e Kremlinit.

Zgjedhja e Helsinkit, e bërë ekskluzivisht nga frika e një konflikti me Moskën, dhe si pasojë e fushatës ukrainase, do të thotë se ky kufi është në fakt një kufi i atyre që duan të ngadalësojnë një perandori kulturore, dhe në të njëjtën kohë perde politike dhe diplomatike, pasi kjo u bë e qartë më në jug, nga vendet balltike, dhe më poshtë, nga vendet e Evropës Lindore dhe Ballkanit.

NJË EKUILIBËR I BRISHTË.

Një kontrast mbi të cilin shartohen frika e një lufte, dhe rreziqet që lindin nga çështje të lashta, që nuk janë zgjidhur kurrë, dhe ngjarje të reja që mund të dëmtojnë një ekuilibër tashmë të brishtë.

Lëvizja e perdes pranë kufijve rusë nxit, siç u përmend, sindromën e rrethimit tipik për strategët e Moskës.

Nga ana tjetër, lufta në Ukrainë ka çimentuar tek ata që ngritën këtë barrierë të re bindjen për mirësinë e zgjedhjes për t'u bashkuar me bllokun euroatlantik, dhe për t'u strukturuar në atë mënyrë, që të kufizojë çdo veprim rus.

Në mes, shtetet dhe komunitetet përpiqen t'i mbijetojnë disi një konflikti, që mund të bëhet veçanërisht sfidues, si nga pikëpamja ekonomike, ashtu edhe nga ajo sociale.

Sfida mes kombeve ushqen nacionalizmin, por, edhe xhepat e rezistencës, nga ana e atyre që e konsiderojnë veten të jashtëm, të një blloku të caktuar ideologjik.

Neutraliteti, shihet me dyshim gjithnjë e më të madh, rreziku i kolonave të pesta në duart ruse është i fshehtë, ashtu siç është rreziku që ato të shihen kudo edhe atje ku ka të tilla.

Ndërkohë, çdo fitil mund të jetë shkas i krizave që ndezin zjarre të vogla e të mëdha, në zemër të Europës, apo pranë kufijve të Federatës Ruse.

Kriza e emigrantëve midis Bjellorusisë dhe Polonisë e Lituanisë, zgjerimi i NATO-s në Finlandë (dhe Suedi), frika për vendet në kufi me Ukrainën, për shkak të synimeve ruse, dhe pasojat e luftës, thyerja e marrëdhënieve energjetike dhe tregtisë me Moskën e bëjnë këtë.

Perdja e re e Hekurt një gabim kompleks dhe veçanërisht i gjerë. Një luftë kulturore, si dhe ekonomike dhe politike, në të cilën Rusia, jetime e perandorisë së saj, përpiqet t'i kundërvihet një fati, që perdja e re e hekurt, e tërheq shumë qartë, në hartat e një Europe të ankoruar gjithnjë e më thellë, në vlerat e Bashkimit Europian dhe Atlantikut.

Nga z. Erton Duka.

© Copyright | Agjencia Telegrafike Vox

Ne të njohim me botën | www.007vox.com | Burimi yt i informacionit