STATUSI I INICIATIVËS BREZ DHE RRUGË | NJË RAPORT MBI TË TASHMEN DHE TË ARDHMEN E SAJ.
- Agjencia Telegrafike Vox
- Jul 2, 2023
- 4 min read

Shkarko raportin: Link Pekin, Kinë | Qeveria kineze prezantoi Iniciativën Brez dhe Rrugë (IBRR), një nismë globale për zhvillimin e infrastrukturës në 2013. Plani synon të lidhë Azinë, Afrikën dhe Evropën me një rrjet rrugësh, trenash, portesh dhe infrastrukturë tjetër. IBRR mori vlerësime nga qeveria kineze për aftësinë e saj për të nxitur lidhjen dhe rritjen ekonomike në vendet në zhvillim në mbarë botën. Megjithatë, iniciativa ka dëmtuar ndjeshëm mjedisin, i ka vendosur vendet nënshkruese nën një shumë të pakufizuar borxhi (një situatë e njohur si kurthi i borxhit), dhe projekteve u mungonte transparenca. Këtu është një raport i madh mbi statusin aktual, dhe shtrirjen e tij në të ardhmen. KURTHET E BORXHIT FINACIAR. Kur një komb merr hua një sasi të madhe parash që nuk është në gjendje të paguajë detyrimet e tij, një kusht i tillë njihet si një kurth borxhi. Kjo rezulton me një sërë çështjesh, si jostabiliteti politik, paqëndrueshmëria ekonomike, madje edhe humbja e sovranitetit. Ka pasur disa raste kur është thënë se vendet kanë rënë në grackat e borxhit si rezultat i projekteve të IBRR. Për shembull, Sri Lanka u detyrua t'i jepte Kinës kontrollin e një porti të rëndësishëm, kur ajo nuk ishte në gjendje të paguante borxhet e saj. IBRR është kritikuar për mungesën e transparencës. Ka pak informacion në dispozicion në lidhje me kostot dhe përfitimet e projekteve të IBRR-së, dhe ka pasur akuza për korrupsion në disa nga marrëveshjet. Kjo e bën të vështirë vlerësimin e rreziqeve të vërteta të IBRR-së për vendet në zhvillim. RRITJA E IBRR-së. Sipas hetimit të https://ij-reportika.com/the-bri-a-grand-report-on-its-status-and-future/ 62.8% e vendeve që i janë bashkuar IBRR-së janë vende në zhvillim, ndërsa rreth 17% janë vende të zhvilluara. Kjo sugjeron që IBRR-ja është përqendruar kryesisht në vendet në zhvillim. Kjo ka të ngjarë, sepse vendet në zhvillim, kanë një nevojë më të madhe për investime në infrastrukturë, sesa vendet e zhvilluara. Vendet në zhvillim shpesh kanë nevojë për kredi për të financuar projektet e infrastrukturës. IBRR-ja u ofron këtyre vendeve një mundësi për të hyrë në kreditë kineze. Megjithatë, ekziston rreziku që këto kredi mund të çojnë në kurthe borxhi siç u diskutua në seksionin e mëparshëm. Uria e politikanëve në ekonomitë në zhvillim, dhe me të ardhura të mesme e të larta për kredi kineze, dhe pamundësia e mëvonshme për t'i shlyer ato, ka dëmtuar të gjithë stabilitetin politik dhe ekonomik të vendeve si Sri Lanka, Pakistani, Nepali, Etiopia dhe Kongo.
STATUSI I IBRR-së NË VENDE TË NDRYSHME BAZUAR NË STATUSIN E ZHVILLIMIT. Nga vendet anëtare të IBRR-së, demokracitë parlamentare përbëjnë 30%, republikat presidenciale përbëjnë 25.3%, dhe vendet me sistem presidencial (jo republika) përbëjnë 18.7%. Kjo sugjeron që IBRR-ja nuk është e kufizuar në ndonjë lloj të veçantë qeverisjeje. Vendet, partitë politike të të cilave konkurruan me njëra-tjetrën, kishin më shumë gjasa t'i bashkoheshin IBRR-së. Kjo për shkak se liderët në këto vende, si ata në Kenia, kanë më shumë gjasa të joshen nga kreditë e mëdha kineze, pasi kushtet e huasë dhe implikimet e tyre në të ardhmen zakonisht mbahen të fshehta nga publiku. STAUSI I IBRR-së NË VENDE TË NDRYSHME BAZUAR NË LLOJIN E RREGULLIT. Nëse flasim për kontinentet, 27% e kombeve që i janë bashkuar IBRR-së janë në Azi, dhe 33.1% janë në Afrikë. Burimet si kobalti, diamantet, platini dhe uraniumi janë të bollshme në shumicën e kombeve afrikane që përbëjnë IBRR-në. Përveç plaçkitjes së burimeve nga këto zona, korporatat kineze shpesh i mbyllin vendet e brishta në cikle të mbrapshta huash. Kina josh kombet në Azi jo vetëm për perspektivat e saj financiare, por edhe për avantazhet gjeopolitike, dhe strategjike. Vende si Nepali, Sri Lanka dhe Pakistani i bashkohen IBRR-së për të fituar favorin politik, aksesin në kredi të shpejta, dhe përfitimin e të qënit i lidhur me ekonominë e dytë më të madhe në botë. Por, pas dhjetë vjetësh, ndikimi i IBRR-së në këto kombe, është bërë i dukshëm vetëm kohët e fundit.
STATUSI I IBRR-së NË VENDE TË NDRYSHME BAZUAR NË KONTINENT. Analiza e thelluar e IBRR-së. Këtu është një analizë e thellë, e disa prej vendeve/rajoneve që kanë vuajtur për shkak të Iniciativës Brez dhe Rrugë (IBRR): Afrika, Nepali, Pakistani, Sri Lanka, Bangladeshi. PJESËMARRËSIT E IBRR-së. Investimet kryesore IBRR-së nga Kina në vitet 2021-2022. Në përfundim, raporti i titulluar “Statusi i IBRR-së: Një raport i madh për të tashmen dhe të ardhmen e tij”, hedh dritë mbi sfidat dhe çështjet e shumta me të cilat përballen projektet e IBRR-së në vendet në zhvillim, dhe më pak të zhvilluara të Azisë dhe Afrikës. Gjetjet tregojnë se këto projekte kanë tejkaluar kostot, korrupsion, dëmtim mjedisor, probleme financimi, vonesa të përsëritura, mungesë progresi dhe cilësi të dobët të zhvillimit. Rastet specifike të theksuara në raport ilustrojnë më tej pasojat negative të këtyre çështjeve. Për shembull, Projekti i Portit Bagamoyo në Tanzani u ndërpre për shkak të shqetësimeve se kushtet e projektit komprometonin sovranitetin e vendit. Ngjashëm në Nepal, të gjitha projektet e IBRR_së përjetuan vonesa të konsiderueshme, me më shumë se gjysma që vuanin nga korrupsioni dhe cilësia e dobët. Për më tepër, është e qartë se në vende si Nepali dhe Sri Lanka, disa projekte të IBRR-së duket se u shërbejnë interesave gjeopolitike të Kinës, në vend që të kontribuojnë në zhvillimin rajonal. Kjo ngre pikëpyetje rreth motivimeve të vërteta pas këtyre investimeve. Raporti zbulon gjithashtu shqetësimet e sigurisë të ngritura nga palët e interesuara të përfshira në projektet IBRR-së në Pakistan, me një numër të konsiderueshëm projektesh që përjetojnë tejkalim të kostos. Shembuj të tillë si qiraja e portit Hambantota në Sri Lanka për 99 vjet, në China Merchants Port Holdings theksojnë më tej implikimet afatgjata të marrëveshjeve të tilla. Duke parë përpara, është thelbësore të adresohen këto çështje dhe të sigurohet që projektet e IBRR-së t'i japin përparësi zhvillimit të qëndrueshëm, transparencës dhe llogaridhënies. Mësimet nga e kaluara duhet të drejtojnë vendimet e së ardhmes, me fokus në partneritetet reciproke të dobishme, që kontribuojnë vërtet në përparimin socio-ekonomik të vendeve pritëse. Duke njohur sfidat, dhe duke mësuar nga mangësitë, është e mundur të formohet një e ardhme më pozitive dhe gjithëpërfshirëse për Iniciativën “Një brez një rrugë”, ku interesat e të gjithë aktorëve të mbrohen, dhe potenciali për zhvillim të qëndrueshëm të realizohet plotësisht. Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Comments