ËNDRRA OSMANE E ERDOGANIT DHE HIJA E LEPANTOS | TURQI: PJESA E PESTË.
- Agjencia Telegrafike Vox
- Sep 17, 2023
- 4 min read

Nga z. Emanuel Pietrobon. Romë, Itali | Nuk është e rëndësishme që shkencëtarët politikë kryesorë të vazhdojnë të nënvlerësojnë Turqinë bashkëkohore, dhe presidentin e saj të ashpër, z. Rexhep Taip Erdogan: ne po përballemi me një fuqi të madhe të rilindur. E vërtetojnë faktet. Ashtu si feniksi mitik, kjo fuqi shekullore, e orientuar nga imperialiteti, arriti të marrë jetë të re, duke dalë nga hiri i vet, dhe tani po i tregon gjithë botës se çfarë është e aftë. Turqit janë gjithnjë e më të pranishëm (pothuajse) kudo, që nga Ballkani në Mongoli, nga stanet në Çiapat (Chiapas) meksikane, nga Filipinet në diasporën turke të Evropës - pa harruar Ukrainën, Kaukazin e Jugut, Lindjen e Mesme, dhe Afrikën - dhe ata aspirojnë vetëm një gjë: ta bëjnë Stambollin sërish Portën e Lartë. Është fati i tyre të jenë Porta Sublime - dhe shpesh të jenë në kundërshtim me Perëndimin (dhe me Rusinë) - prandaj kushdo që mendon se z. Erdogan është një aksident i historisë, bën një gabim të rëndë. Disa të tjerë, u përpoqën pa sukses, ta kthenin Turqinë në një fuqi të madhe të nivelit të parë, më shumë të lidhur me identitetin e saj historik, sesa me atë perëndimor, por, vetëm z. Erdogan mundi përfundimisht. Ai kishte vizionin - një përzierje magjepsëse dhe heterogjene, por mirëfunksionuese të elementëve panturkistë, turanistë dhe pan-islamikë të mbështetur nga një plan veprimi largpamës ekipi - ministri i Jashtëm Mevlut Cavusoglu ishte një nga më të aftët strategët e kohës sonë - me masat kërkonin kthimin në origjinë, siç tregohet nga shfrytëzimi i z. Nexhmedin Erbakan (Necmettin Erbakan), prandaj z. Erdogan vetëm e shfrytëzoi rastin. Se si Presidenti i Turqisë është përpjekur ta bëjë Stambollin Portën Sublime është mjaft e njohur: atij po i drejtohet një gamë e gjerë instrumentesh regni, ndër të cilat spikasin argëtimi, kultura, islami (promovuar nga Diyanet), panturqizmi dhe turanizmi, të eksportuara nëpërmjet Tika-s, bashkëpunimi humanitar dhe diplomacia e zbuluar së fundmi me dron. Ndoshta z. Erdogan do të bjerë në grackën e shtrirjes së tepërt perandorake, ose mbase jo, por, një gjë është tashmë e qartë sot: Turqia i bëri detyrat e shtëpisë, domethënë ajo mësoi nga e kaluara, nga mjedisi i saj gjithnjë në ndryshim, dhe nga fati i fuqive të tjera, gabimet dhe strategjitë e frytshme. Kjo është arsyeja pse z. Erdogan arriti të nënshtrojë Bashkimin Evropian, duke armatosur refugjatët dhe turqit evropianë. Kjo është arsyeja pse z. Erdogan po përpiqet ta bëjë Turqinë një fuqi detare (përsëri) përmes doktrinës Mavi Vatan. Dhe kjo është arsyeja që ajo ngjarje epokale e njohur si Beteja e Lepantos vazhdon të studiohet me kujdes nga studiuesit e vendit, strategët ushtarakë dhe këshilltarët e politikës së jashtme. MAKTHI I LEPANTOS ËSHTË I GJALLË DHE I SHËNDETSHËM.Axhenda e huaj bashkëkohore e Turqisë, nuk ka të bëjë vetëm me ndërtimin e një rendi panturqist, të shtrirë nga Anadolli në Ulan Baatar, nënshtrimin e botës myslimane nën flamurin turk, dhe emancipimin nga zgjedha perëndimore. Bëhet fjalë gjithashtu për kapërcimin përfundimtar të të gjitha atyre frikërave dhe dobësive shekullore, që përfundimisht i dhanë fund odisesë osmane. Dhe ato kufij, që e bënë Portën e Lartë një gjigante me këmbë balte - ngjashëm me Rusinë - korrespondojnë me komandën e paarritur të detit, me prapambetjen e ushtrisë, dhe me paqëndrueshmërinë e përhershme të lagjes gjeografike. Tani që Turqia po arrin të arrijë një shkallë të caktuar të modernizimit ushtarak, të drejtuar nga brenda - Bayraktar TB2 përbën shembullin më të mirë të tij - po siguron kufijtë e saj detarë dhe tokësorë nëpërmjet përdorimit të forcës. Le të mendojmë vetëm për Libinë dhe Sirinë - dhe po rikthen hegjemoninë mbi epokën otomane afër jashtë vendit - nga Ballkani në Azerbajxhan. Një nga frikërat e fundit, që duhet të përballet, është ajo e një Lepanto të Re. Makthi i Lepantos së Re shpjegon një gamë të gjerë të politikave dhe nismave më të fundit të Turqisë në të gjithë Mesdheun, veçanërisht presionin në rritje për njohjen e Qipros Veriore - posti nga ekzistenca e të cilit varet rezultati i Luftërave Osmane-Veneciane. Marrëveshja detare me Qeverinë e Pajtimit Kombëtar të Libisë (që do të vihet në kontekstin më të gjerë të betejës për hegjemoninë mbi Mesdheun qendror dhe lindor), dhe mundje pa ndalesë me krahët kundër venecianëve të shekullit të 21-të, përkatësisht italianëve, të cilët, janë dëbuar me forcë nga ujërat qipriote në vitin 2019, të margjinalizuar në heshtje në Ballkanin gjithnjë e më të ndikuar nga Turqia, dhe të dhunuar në territorin e tyre (porti strategjik i Tarantos është pjesë e portofolit të Yilport Holding turk, që nga viti 2019). EUROPA FLE, TURQIA ËSHTË ZGJUAR. Nga Nikosia e Veriut në Taranto, pa harruar investimet e Ankarasë në zonën e Ballkanit Adriatik (Vlora është porta për në Itali), qëllimi është i njëjti: bërja e pjesës qendrore-lindore të Mesdheut një vend të sigurt nën primatin detar të një fuqia e vetme, të Turqisë. Sepse, alternativa ndaj rrethimeve të Italisë, Greqisë dhe Qipros është skenari i Lepantos së Re (padyshim shumë më ndryshe se në të kaluarën), dhe Turqia, e shtyrë nga ëndrra për t’u bërë diçka që nuk ka qenë kurrë një fuqi detare, nuk mund ta lejojë këtë. Ngjashëm me të kaluarën (e kaluara e Betejës së Lepantos), Evropa është e dobët, e ndarë, dhe e bllokuar në një kompleks inferioriteti të dëmshëm, ndërsa Turqia është në kulmin e jetës, siç tregohet nga zgjerimi i saj i pandërprerë në të gjithë Eurafrasinë, dhe ambiciet mbi Ballkanin, Mesdheun dhe botën islame. Dhe ashtu si në të kaluarën, Turqia po tregon muskujt për të shmangur betejën. E vetmja gjë që duhet të bëjnë fuqitë mesdhetare të Evropës, është të krijojnë një aleancë, për të rikthyer Ballkanin, dhe Mare Nostrum, ndoshta duke luajtur kartën “armiku i armikut tim është miku im” (Egjipti, Siria dhe disa lojtarë të tjerë arabë presin t'i bashkohen lojës), dhe fillimi për t'i dhënë fund depërtimit të Turqisë në territorin e tyre, dhe në të tyrin afër, ose jashtë vendit. Veprimi sot është më se i nevojshëm, është thelbësor, sepse, mosreagimi ndaj muskularizmit turk, mund të çojë përfundimisht në një tërheqje tragjike të Evropës nga oborri i saj. Dhe duke qenë se Turqia jeton me diplomacinë e skafeve, dhe kupton vetëm diplomacinë e skafeve, ka ardhur koha që Evropa të bëjë një politikë të Turqisë, të bazuar më shumë në politikë reale, dhe më pak në politikë ideale. Nga z. Erton Duka. © Copyright | Agjencia Telegrafike Vox
Comments